موضوع خداحافظی با کامیونها و کشندههای دیزلی در سراسر دنیا، طی سالهای اخیر، رنگ و بوی جدی به خود گرفته است. بهرغم آنکه این صنعت بهسرعت به سمت الکتریکیسازی حرکت میکند و این حرکت از سوی جوامع مختلف مورد استقبال قرار گرفته است ولی به نظر میرسد هنوز هم اما و اگرهایی در مسیر دستیابی به این هدف بزرگ وجود دارد. کالیفرنیا، بهعنوان نخستین منطقهای که در جهان دستور خداحافظی با مدلهای دیزلی را صادر کرد، درحالحاضر همچنان موفق به جلب اعتماد تمام کامیونداران نشده است. با اینحال، این ایالت آمریکا به تازگی ضربالاجلی را برای اجرای طرح الکتریکیسازی کامیونها و کشندهها تا سال ۲۰۳۶ به تصویب رسانده است.
به نظر میرسد با آنکه بنا بر دلایلی، کامیونداران در سراسر جهان فارغ از آلاینده بودن مدلهای دیزلی، تمایل چندانی به تعویض خودروهای خود با مدلهای الکتریکی ندارند، اما عزم کشورهای پیشرفته برای رسیدن به ناوگانی پاک و بدون آلاینده به دور از تمام این حواشی جزم است و باید دید که بعد از تحقق ۵۰درصدی این هدف، وضعیت ناوگان در سراسر جهان چطور خواهد بود.
ضربالاجل کالیفرنیا برای خداحافظی با کامیونهای دیزلی
جدیدترین تلاش کالیفرنیا برای تسریع انتقال از ناوگان دیزلی به وسایل نقلیه الکتریکی مسلما یکی از معنادارترین گامهایی است که تابهحال در مسیر کاهش آلایندههای ناشی از ناوگان حملونقل بار و گازهای گلخانهای و دور شدن از سوختهای فسیلی برداشته شده، این دستور؛ اولین فرمان در جهان است که کامیونهای دیزلی جدید را ممنوع کرده و ناوگانهای مختلف ازجمله کشندهها، کامیونهای حمل زباله، کامیونهای تحویل و سایر وسایل نقلیه سنگین و نیمهسنگین را به سمت الکتریکی شدن سوق میدهد.
براساس این قوانین که قرار است خودروهای تجاری باری سنگین و نیمهسنگین دیزلی را از جادهها خارج کند، ۱.۸میلیون کامیون و کشنده در کالیفرنیا تحت تاثیر قرار میگیرند که شامل ناوگان شرکتهای بزرگ ازجمله سرویس پست ایالاتمتحده، فدکس و آمازون میشود.
براساس این قانون از سال ۲۰۳۶، هیچ کامیون جدیدی با سوخت فسیلی متوسط و سنگین در این ایالت فروخته نخواهد شد. شرکتهای بزرگ حملونقل نیز باید تا سال ۲۰۴۲ ناوگان خود را به مدلهای برقی یا هیدروژنی تبدیل کنند.
امکان حذف کسبوکارها در صورت تسریع در الکتریکیسازی ناوگان
اجرای چنین قوانینی آن هم بهصورت ضربالاجل، مشکلات بسیاری را برای جوامع به همراه خواهد داشت. موتورهای دیزلی به دلیل بهرهوری بالا و توانایی حمل بارهای سنگین در مسافتهای طولانی سالهای بسیاری است که در جوامع مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. با اینحال، در سالهای اخیر تحقیقات بسیاری نشان دادند که آلایندگی ناشی از سوخت این خودروها، بسیار خطرناک و سمی است و حاوی بیش از ۴۰ ماده شیمیایی مرتبط با سرطان است.
با این که استاندارد این موتورها ارتقا یافته و برخی مشکلات آنها در این سالها حل شده است، اما هنوز هم منبع اصلی آلودگی هوا و گازهای گلخانهای هستند. با اینحال، بررسیها نشان میدهند در صورت اجرای چنین طرحی در مدت زمان کوتاه، بسیاری از مالکان کامیونها و کشندههای دیزلی با آن مخالفت خواهند کرد و ممکن است مانعی بر سر راه اجرای آنها به وجود بیاید. همچنین ممکن است برخی کسبوکارها امکان هماهنگی با این طرح را نداشته باشند و در کوتاهمدت متوقف شوند و اقتصاد را به خطر بیندازند.
کشمکش بر سر معایب و مزایای الکتریکی شدن ناوگان تجاری دنیا
پیش از این اروپا نیز قوانینی را بهمنظور الکتریکیسازی ناوگان خود و ممنوعیت تردد مدلهای دیزلی وضع کرده بود، اما آنچه مشکلات بیشتری را بر سر راه این طرح ایجاد میکند، زمانبندی اجرای آن است که بهطور قطع تفاوت بسیاری را در بحث هزینههای آنها ایجاد میکند.
شرکتهای حملونقل بزرگ و کوچک در سراسر جهان بر این باورند مدلهای الکتریکی بیشاز دوبرابر یک کامیون دیزلی هزینه دارند، ساعتها نیاز به توقف فعالیت برای شارژ شدن دارند، نمیتوانند مسیرهای طولانی را با یک بار شارژ طی کنند و شبکه کافی ایستگاههای شارژ در کشورهای مختلف وجود ندارد.
این موضوعات ازجمله معایبی هستند که سرعت اجرای طرح الکتریکیسازی ناوگان باری دنیا را کم کردهاند. ازسویدیگر، برخی موافقان این طرح بر این باورند با تمام سختیها اما بعد از گذشت کمتر از یکدهه، مزایای این طرح به معایب و سختیهای آن چیره خواهند شد.
ازجمله آنکه ارائه برخی معافیتها توسط دولتها بهعنوان مشوقی برای اجرای این طرح، هزینه کامیونهای الکتریکی را به مرور زمان کاهش میدهد. همچنین درحالیکه هزینههای اولیه برای خرید یک کامیون برقی بسیار بالاست، انتظار میرود هزینههای نگهداری و عملیاتی پایینتر باعث صرفهجویی در هزینه اپراتورهای ناوگان در طول زمان شود.